Jak i gdzie wykonać badanie genetyczne nowotworu?
1. Skierowanie na badania genetyczne nowotworu
Jeżeli chorujesz na raka piersi, pewne podtypy raka płuca, rozsianego raka jelita grubego, raka jajnika, zaawansowanego czerniaka, przewlekłą białaczkę szpikową, przewlekłą białaczkę limfocytową, ostrą białaczkę limfoblastyczną, szpiczaka plazmocytowego lub GIST, zapytaj swojego onkologa o możliwość wykonania bezpłatnego badania genetycznego. Skorzystaj z poniższej tabeli i sprawdź jakie badanie powinieneś wykonać lub skorzystaj z wyszukiwarki badań genetycznych Onkosnajper, a następnie zapytaj o nie swojego lekarza.
*) Uwaga: ze względu na to, że niektóre leki mogą być nierefundowane, również samo badanie genetyczne określające możliwość ich zastosowania może nie być refundowane w publicznych placówkach.
2. Wybór placówki przeprowadzającej badania genetyczne nowotworu
Jeżeli placówka/szpital, w którym się leczysz poinformuje Cię, że nie jest możliwe wykonanie w niej badania, poproś lekarza o udzielenie informacji gdzie takie badanie można wykonać.
Najprościej wykonać badanie genetyczne będąc pacjentem lekarza onkologa pracującego w placówce, która ma podpisaną umowę z NFZ na wykonywanie badań molekularnych. Jeżeli dopiero rozpoczynasz leczenie i poszukujesz odpowiedniego ośrodka, spróbuj zapisać się do takiego, który wykonuje badania genetyczne. Tam podczas wizyty u onkologa zapytaj o możliwość wykonania badań genetycznych Twojego nowotworu.
Jeżeli jesteś w trakcie leczenia skieruj się do ośrodka realizującego badania genetyczne. Tam podczas wizyty u onkologa poinformuj go o przebiegu dotychczasowego leczenia i zapytaj o możliwości wykonania badań genetycznych Twojego nowotworu w celu dostosowania Twojego leczenia. Jeżeli będzie taka możliwość lekarz pobierze od Ciebie materiał do badań. Jeżeli miałeś już wykonywane badania guza (biopsja) możesz zwrócić się do laboratorium diagnostycznego, w którym przechowywany jest materiał pobrany z Twojego guza o udostępnienie go. W kolejnym kroku przekażesz materiał do laboratorium placówki wykonującej badania molekularne.
Badanie genetyczne możesz wykonać również samodzielnie w placówkach realizujących je odpłatnie, wówczas nie będzie potrzebne Ci skierowanie.
Zapamiętaj!
Wszystkie laboratoria, które wykonują diagnostyczne badania molekularne, powinny posiadać odpowiednie certyfikaty i pozwolenia. Pacjent powinien to zweryfikować i zawnioskować o ich ujawnienie. W ten sposób chory będzie miał pewność, że badanie zostanie przeprowadzone poprawnie a wynik będzie wiarygodny (Grzanka D., 2015).
3. Wykonaj badanie genetyczne nowotworu
Badanie molekularne polega na pobraniu materiału genetycznego od chorego, najczęściej poprzez pobranie wycinków guza nowotworowego, komórek nowotworowych obecnych w płynach ustrojowych lub komórek krwi obwodowej.
Do pobrania nie trzeba się w żaden szczególny sposób przygotowywać. Materiał genetyczny komórki nie jest wrażliwy na większość stosowanych leków ani nie trzeba go pobierać na czczo.
Czas oczekiwania na wynik badania genetycznego to od 2 do 4 tygodni.
Wszystkie badania genetyczne, podobnie jak każde badanie medyczne obejmuje zasada poufności i ochrona danych osobowych. Przed wykonaniem badania konieczne jest złożenie podpisu pacjenta lub jego opiekuna prawnego na formularzu świadomej zgody na wykonanie badań genetycznych. Dokument ten opisuje również zakres wykorzystania danych osobowych (korzysta się z nich wyłącznie do przeprowadzenia badania) (Grzanka D., 2015).
4. Skonsultuj wynik badania genetycznego nowotworu z lekarzem prowadzącym
Gdy otrzymasz wynik badania guza nowotworowego, skonsultuj go ze swoim lekarzem prowadzącym. Dowiesz się może być zastosowana u Ciebie jedna z terapii celowanych o udowodnionej skuteczności. Możesz skorzystać z poniższej tabeli lub wyszukiwarki Onkosnajper.
*) Uwaga: niektóre leki mogą być nierefundowane w Polsce – w takim przypadku dany lek nie może być zastosowany w leczeniu pacjenta w placówkach publicznych w ramach kontraktu z NFZ. Sytuacja refundacyjna zmienia się – nowe leki z czasem mogą zostać objęte refundacją.
**) Uwaga: ze względu na to, że niektóre leki mogą być nierefundowane, również samo badanie genetyczne określające możliwość ich zastosowania może nie być refundowane w publicznych placówkach.
