KTÓRZY PACJENCI POWINNI ZBADAĆ MUTACJĘ W GENIE BRAF I JAKIE MA ONA ZNACZENIE?
Mutacja BRAF (V600E) powinna być oznaczona u pacjentów z rakiem jelita grubego w celu oceny rokowania, a także aby wybrać optymalny schemat terapeutyczny. Ponadto u pacjentów z wykrytą niestabilnością mikrosatelitarną (konkretnie utratą MLH1→ MLH1(-)) ewaluacja mutacji w genie BRAF (V600E) jest potrzebna do oszacowania ryzyka występowania zespołu Lyncha. Obecność mutacji przemawia za sporadyczną patogenezą choroby, jednak jej brak nie wyklucza występowania tego zespołu.
W przypadku braku mutacji w genach RAS (KRAS i NRAS) i niepowodzenia terapii inhibitorami EGFR, a także wykrycia mutacji genu BRAF możliwe jest dołączenie leku z grupy inhibitorów BRAF:
Wykazano, że połączenie terapeutyczne:
zastosowane u pacjentów z mutacją w genie BRAF daje lepsze rezultaty, niż monoterapia.
Z mutacją genu BRAF często współwystępuje niestabilność mikrosatelitarna (MSI, microsatellite instability).
Dla dociekliwych:
Upośledzenie mechanizmów uszkodzeń DNA typu „mismatch” (dMMR, deficiency of mismatch repair) prowadzi do niestabilności mikrosatelitarnej (MSI) — czyli akumulacji mutacji pod postacią zmian małych fragmentów genów (mikrosatelit). Proces ten może być związany z dziedzicznym lub sporadycznym niedoborem aktywności jednego z czterech genów odpowiedzialnych za ten typ naprawy. W przypadku mechanizmu dziedzicznego mamy do czynienia z wrodzonym zespołem Lyncha.
Badanie niestabilności mikrosatelitarnej jest ważne ze względu na ocenę ryzyka zachorowania na nowotwory ze spektrum zespołu Lyncha, a także możliwość przekazania predyspozycji genetycznych potomstwu. Zapytaj swojego lekarza o kwalifikację do tego badania.
U KOGO POWINNO SIĘ WYKONAĆ OCENĘ NIESTABILNOŚCI MIKROSATELITARNEJ I JAKIE MA ONA ZNACZENIE?
Ocena niestabilności mikrosatelitarnej powinna być przeprowadzana u wszystkich pacjentów z rakiem jelita grubego przed rozpoczęciem leczenia. Najczęściej wykonywana jest metodą immunohistochemiczną na tkance nowotworowej. W skład panelu oceniającego zaburzenia mechanizmów naprawy nieprawidłowo sparowanych nukleotydów DNA (dMMR) wchodzą cztery markery:
Oceny dokonuje lekarz patomorfolog, który na podstawie powyższych markerów kwalifikuje guz jako:
-
MSI-high (z wysoką niestabilnością mikrosatelitarną)
-
MSI-low (z niską niestabilnością mikrosatelitarną)
-
MSS (o stabilności mikrosatelitarnej)
W przypadku stwierdzenia zaburzenia istnieje możliwość zastosowania podwójnej immunoterapii (leczenie niwolumabem i ipilimumabem).
Jakie znaczenie ma oznaczenie niestabilności mikrosatelitarnej?
-
prognostyczne → raki MSI-high zazwyczaj mają lepsze rokowanie;
-
ocena prawdopodobieństwa występowania zespołu Lyncha → występuje on częściej w przypadku raków MSI-high;
-
ocena odpowiedzi na leczenie → raki MSI-high są podatne na leczenie immunoterapią (inhibitorami PD-1), jednak nie odpowiadają na standardowe leczenie chemioterapeutyczne.
Dla dociekliwych:
Zespół Lyncha (inaczej dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością) jest to zespół predyspozycji do zachorowania na nowotwory, głównie raka jelita grubego.
Wyróżniamy:
Zespół Lyncha I – rak dotyczy tylko jelita grubego,
Zespół Lyncha II – z rakiem jelita grubego współistnieją nowotwory złośliwe trzonu macicy, jajnika, żołądka, jelita cienkiego, nerek, moczowodu i inne.
Osoba z zespołem Lyncha ma znacznie zwiększone w stosunku do populacji ogólnej ryzyko zachorowania m.in. na raka jelita grubego (80%) oraz raka trzonu macicy (60%).
SPRAWDŹ STATUS REFUNDACJI LEKÓW W ONCOINDEX.ORG:
*Lista Oncoindex.org obejmuje leki zarejestrowane przez EMA (Europejską Agencję Leków) w ostatnich 15 latach, rekomendowane przez ESMO (Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej).
