Zalety terapii personalizowanej w leczeniu nowotworów
Zastosowanie medycyny personalizowanej wpływa na zwiększenie skuteczności leczenia chorych. Tradycyjny, standardowy model leczenia i podawania leków de facto opierał się na metodzie prób i błędów. Z badań wynika, że skuteczność leków waha się w granicach 50-70%. Pokazuje to zróżnicowanie chorych i chorób, tak pozornie jednolitych (Kucharz E., 2009). Zastosowanie leczenia celowanego poprawia statystyki leczenia. W raku piersi terapia personalizowana umożliwia zmniejszenie ryzyka zgonu o 30% w porównaniu do wcześniej stosowanych schematów leczenia (Wysocki P., 2009).
Liczba leków, znaczących terapii i narzędzi diagnostycznych w medycynie personalizowanej w latach od 2006 do 2014 wzrosła z 13 do 113.
Dynamiczny rozwój medycyny personalizowanej
Liczba ważnych leków, przykładów znaczących terapii i narzędzi diagnostycznych stosowanych w medycynie personalizowanej w latach od 2006 do 2014 wzrosła z 13 do 113 (Personalized Medicine Coalition, pkmp.org.pl).
Uzasadnione stosowanie leczenia personalizowanego jest, w ostatecznym rezultacie, tańsze od standardowych terapii (np. chemioterapii). Pacjent od razu dostaje lek, który działa na chorobę. Środki finansowe nie są wydawane na nieskuteczne terapie. Szacuje się, że możliwe jest zmniejszenie o 34% wykorzystania chemioterapii, gdyby wszystkim kobietom chorym na raka piersi w USA wykonywano badania genetyczne przed rozpoczęciem leczenia. Podobnie, poprzez przeprowadzanie badań molekularnych na obecność mutacji genów KRAS/NRAS u amerykańskich pacjentów z rakiem jelita grubego pozwoliłoby na wygenerowanie oszczędności na poziomie 604 milionów dolarów rocznie (Shankaran V., 2009., pkmp.org.pl). Podobne wyliczenia przeprowadził również m.in. Narodowy Instytut Raka we Francji (ema.europe.eu).
Medycyna personalizowana a poprawa jakości życia pacjenta
Medycyna personalizowana może wpłynąć na zmianę charakteru choroby nowotworowej, z choroby wiążącej się z wysoką śmiertelnością (w Polsce rocznie ok. 130 tys. zachorowań i ok. 90 tys. zgonów) w chorobę przewlekłą. Personalizacja leczenia pozwala na znaczne wydłużenie czasu życia chorego wraz z zachowaniem satysfakcjonującej jego jakości (Wysocki P., 2009). To właśnie dlatego w okresie ubiegłych 5 lat inwestycje finansowe w medycynę personalizowaną na świecie wzrosły.
Ważnym argumentem przemawiającym za terapią personalizowaną jest optymalizacja leczenia i zmniejszenie ryzyka działań niepożądanych.
Terapia celowana – precyzyjne monitorowanie leczenia
Terapia celowana umożliwia prowadzenie monitoringu efektywności realizowanego procesu leczenia choroby nowotworowej. Lekarze mogą dobrać model leczenia na podstawie indywidualnych informacji genetycznych pacjenta. Po rozpoczęciu terapii możliwe jest monitorowanie jej skuteczności. Badania mogą też pomóc określić, czy nowotwór wykazuje tendencję do przerzutów. W tym celu analizuje się obecność wolnokrążących komórek nowotworowych we krwi. Udowodniono, że te komórki mogą się ujawnić nawet 5 miesięcy przed jawnymi klinicznymi przerzutami. Monitorowanie liczby komórek nowotworowych umożliwia minimalizację ryzyka wznowy choroby (Grzanka D., 2015).
Spersonalizowane leczenie jako przełom w onkologii
Leczenie spersonalizowane można uznać za jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej onkologii, stale ewoluujące i rozwijające się poprzez intensywną pracę biologów, genetyków, bioinformatyków, biotechnologów, farmakologów i lekarzy. Skutkiem tych działań jest ogromny postęp w medycynie i farmakologii, wymuszający opracowywanie receptur nowych leków. Na świecie prowadzone są badania, dzięki którym włączono do terapii nowotworów wiele nowych cząsteczek. W kolejce do zatwierdzenia czeka około czterystu następnych. Dostępna jest coraz większa wiedza dotycząca molekularnego podłoża chorób oraz wpływu genów i ich mutacji. Dzięki temu możliwe jest opracowywanie kolejnych, bardziej skutecznych leków na choroby nowotworowe. W połączeniu z wiedzą o indywidualnych cechach konkretnego pacjenta, uzyskujemy możliwość wdrożenia skutecznego procesu leczenia (Grzanka D., 2015).
Znaczenie badań genetycznych w profilaktyce i leczeniu nowotworów
Badania genetyczne, wykorzystywane w diagnostyce i leczeniu nowotworów umożliwiają wykrycie mutacji pojawiających się w trakcie trwania życia chorego. Równocześnie istnieją przypadki, kiedy mutacje dziedziczy się po rodzicach. W takiej sytuacji, gdy badanie wykaże mutację skutkującą rozwojem nowotworu, a pacjent nie ma objawów choroby, możliwe jest wdrożenie terapii prewencyjnej (Grzanka D., 2015).
